نگاهی به استانداران دولت وفاق و گرایش سیاسی آنها

 

استان تهران با حدود ۱۵ میلیون نفر جمعیت که ۱۷.۵ درصد جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است از ابتدای انقلاب تاکنون ۲۳ استاندار بر مسند این استان انتخاب شده‌اند که محمدصادق معتمدیان به عنوان بیست و چهارمین استاندار از سوی دولت چهاردهم انتخاب شد.

این نقدها به پیشنهاد اسکندر مومنی برای تصدی وزارت کشور تا جایی ادامه‌دار شد که تا مرحله بازپس گیری فهرست وزیران پیشنهادی نیز پیش رفت. اما محمدجعفر قائم پناه معاون اجرایی رئیس جمهوری بالاخره سکوت خود را درباره اسکندر مومنی و در واکنش به سیل انتقادات شکست و در یک همایش دارویی با بغض گفت: «آنچه در فضای مجازی درباره وزیر پیشنهادی کشور مطرح می‌شود، با واقعیت منطبق نیست.»

اگرچه مخالفت با وزیر پیشنهادی مسعود پزشکیان برای تصدی در وزارت کشور در  مجلس هم ادامه یافت اما موضوع انتخاب استانداران یکی از اصلی‌ترین محورهای انتقادات و توصیه‌ها به اسکندر مومنی بود. در این زمینه ۳۰ مردادماه امسال مصطفی پوردهقان از مخالفان اسکندر مومنی به عنوان وزیر کشور از بلندگوی مجلس با تاکید بر لزوم حل مشکلات معیشتی در وزارت کشور و در بین فرمانداران و بخشداران، خطاب به اسکندر مومنی گفت: «با عینک سیاسی به استان‌ها نگاه نکنید. استانداران و فرمانداران را براساس دانش‌شان انتخاب کنید. افرادی که دارای سهم اقتصادی و معیشتی و کارنامه خوبی باشند.» همچنین حمیدرضا گودرزی نماینده الیگودرز در مجلس نیز در مخالفت با برنامه های اسکندر مومنی وزیر پیشنهادی کشور گفته بود: «وزارت کشور وزارت گسترده‌ای است که نظم و انضباط داخل کشور به این وزارتخانه برمی‌گردد. درخواست ما این است که در انتخاب استانداران، فرمانداران، بخشداران و دهیاران همچنین در سازمان شهرداری و دهیاری‌ها دقت فراوان کنیم.»

سرانجام در تاریخ ۳۱ مردادماه اسکندر مومنی توانست با کسب ۲۱۱ رأی به ساختمان سیاسی میدان فاطمی راه یابد و بر صندلی وزارت تکیه بزند. با گذشت این مرحله سخت برای پزشکیان و اسکندر مومنی، حالا نوبت به تعیین استانداران ۳۱ استان کشور رسیده است. آزمونی سخت که این روزها اسکندر مومنی با همفکری اتاق فکر و مشاورانش از دولت و وزارت کشور در حال تعیین دانه به دانه سکانداران استانی است. به گزارش اقتصادنیوز، تاکنون ۱۳ استاندار در کشور معرفی و انتخاب شده اند و ۱۸ استاندار دیگر باقی مانده اند.

آزمون سخت اسکندر مومنی در ساختمان فاطمی

اقتصادنیوز در این گزارش به بررسی استاندارانی پرداخته است که تاکنون توسط وزارت کشور انتخاب شده اند. با توجه به شرایط سختی که کشور در چند سال گذشته پشت سر گذاشت، انتخاب استاندارانی اصلح که با شعار دولت چهاردهم یعنی «وفاق ملی» منطبق باشند کار اسکندر مومنی را حساس تر و سرنوشت سازتر کرده است. در این زمینه چهره های متفاوت اصلاح طلب و اصولگرا از تریبون فضای مجازی یا میکروفن برخی رسانه ها نظرها و توصیه های مشورتی حتی انتقادی خود را به اسکندر مومنی و مسعود پزشکیان برای انتخاب استانداران مطرح کرده اند که البته به نظر می رسد آنها تأکید بر در نظر گرفتن وفاق ملی برای تخصصی ترین گزینه ها دارند.

به گزارش اقتصادنیوز، صادق خلیلیان، استاندار خوزستان در دولت سیزدهم در گفتگویی با خبرآنلاین خطاب به اسکندر مومنی گفته بود: « وزیر کشور عجله نکند و با دقت استانداران را منصوب کند. از استانداران فعلی که اغلب دو یا سه سال کار کردند در جهت وفاق ملی استفاده کند. همچنین استانداران نباید از دو جناح موجود در کشور باشند که تا به الان مملکت را اداره کردند. از افراد مستقل و توانمند که به این دو جناح وابسته نیستند هم استفاده کنند. هر چه دقت در انتخاب استانداران بیشتر باشد ارزیابی‌های بعدی می‌تواند مکمل آن باشد.»

همچنین محمدعلی ابطحی رئیس دفتر دولت خاتمی در توئیتی اینطور نوشت که وزارت کشور اصلاح طلب و اصولگرای بدخیم و افراطی انتخاب نکند.

استانداران ۱۳ استان را بشناسید

 نخستین استانداری که از سوی اسکندر مومنی برای استانداری انتخاب شد، آرش زره‌تن لهونی استاندار کردستان بود؛ چهره ای از اهل سنت که در کارنامه خود نمایندگی مجلس را در دوره یازدهم به ثبت رسانده است. در کارنامه مدیریتی او فرمانداری جوانرود نیز دیده می شود. از دیگر سوابق اجرایی وی سرپرست جمعیت هلال احمر استان کرمانشاه، مدیرکل بودجه جمعیت هلال احمر، عضو شورای اسلامی شهر سنندج، مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان کردستان، عضو شورای عالی هلال احمر و معاون امور اقتصادی استاندار کردستان اشاره کرد. اما به نظر می رسد یک استاندار غیربومی برای کردستان انتخاب شد چرا که او زاده پاوه از شهرستان های استان کرمانشاه است. زره تن در دولت چهاردهم نخستین استاندار بومی بر شمرده می شود.

اسکندر مومنی در دومین تصمیم گیری خود، یدالله رحمانی از چهره های اصلاح طلب را برای سکانداری کهگیلویه و بویراحمد در نظر گرفت. رحمانی زاده شیراز است اما دوره مدیریتی خود را از استان کهگیلویه و بویراحمد و سازمان مدیریت و برنامه ریزی آغاز کرده است. به مدت سه سال در این سازمان مدیریت کرد و پس از آن در استان های بوشهر، ایلام، چهارمحال و بختیاری به عنوان رئیس سازمان برنامه ریزی سمت داشت. 

رحمانی سال‌ها به عنوان معاون سازمان برنامه ریزی استان تهران و مدتی معاون استاندار فارس بود و چهره ای از اردوگاه اصلاح طلب محسوب می شود.

 وزیر کشور دولت چهاردهم در ادامه نیز بهرام سرمست را برای آذربایجان شرقی برگزید که متولد شهر بناب است. او نیز چهره ای اصلاح طلب است که در تهران و تبریز نیز سمت هایی بر عهده داشت و می توان به مدیرکل سیاسی وزارت کشور، مدیرکلی سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری تهران، مدیرکل سیاسی و انتظامی استانداری آذربایجان شرقی و سرپرستی فرمانداری تبریز اشاره کرد. سرمست مدتی نیز سرپرست معاونت سیاسی وزارت کشور بود. وی همچنین در دولت حسن روحانی چهار سال مسئولیت استاندار قم را عهده‌دار بود.

استاندار بعدی که از سوی اسکندر مومنی برگزیده و معرفی شد، غلامحسین مظفری برای سکانداری خراسان رضوی بود که از دل همین استان بزرگ انتخاب شده‌ بود. به گزارش اقتصادنیوز، او در خرداد ۱۳۷۷ از سوی وزیر وقت در دولت سید محمد خاتمی، به عنوان نخستین فرماندار بومی کشور در شهرستان نیشابور فعالیت کرد. نمایندگی مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابی شهرستان نیشابور از دیگر سوابق استاندار خراسان رضوی در دولت چهاردهم است.

برای استان همدان نیز یکی از شهروندان استان کرمان یعنی حمید ملانوری شمسی به عنوان استاندار در نظر گرفته و انتخاب شد. ریاست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بافت، بخشدار انار، شهردار بهرمان، معاون استاندار و فرماندار ویژه رفسنجان و مدیرکل سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری کرمان، سرپرست معاونت سیاسی و امنیتی استانداری کرمان و معاونت امور اقتصادی و منابع انسانی استانداری کرمان بخشی از سوابق مدیریتی استاندار جدید و البته غیربومی همدان به شمار می رود. به گزارش اقتصادنیوز، ملانوری شمسی در دولت دوازدهم و در سال ۹۷ نیز با حکم وزیر کشور وقت به عنوان مدیرکل امور سیاسی وزارت کشور معرفی و منصوب شد. وی همچنین در سال ۹۹ به عنوان استاندار خراسان جنوبی معرفی شد.

انتصابات استانی استانداران توسط اسکندر مومنی به استان گیلان رسید و برای مدیریت این استان نیز هادی حق شناس انتخاب شد که البته از مسئولان بومی همین استان است. به گزارش اقتصادنیوز، حق شناس در سال ۱۳۹۸ به عنوان استاندار گلستان در دولت دوازدهم منصوب شد. مدیرکلی بنادر و دریانوردی مازندران، خوزستان، گیلان و نماینده بندر انزلی در دوره هفتم مجلس شورای اسلامی سوابق ثبت شده برای هادی حق شناس است.

محمدرضا بابایی استاندار یزد هم از دیگر استانداران بومی این استان است اما با توجه به اینکه بابایی یکی از چهره های اصولگرا محسوب می شود انتخاباتی به اسکندر مومنی در این زمینه وارد شد. اما فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در نشست خبری خود با دفاع از محمدرضا بابایی به رسانه ها گفت: «طبیعتا استاندار به عنوان بزرگترین نماینده دولت نقش بزرگی ایفا می‌کند و این نگرانی محترم است. ما درباره انتخاب وزرا هم این نگرانی‌ها را داشتیم. افراد را بر اساس عملکردشان قضاوت کنید. به رای هیات وزیران و شاخص‌های وزارت کشور اعتماد کنیم و افراد باید براساس عملکرد خود ارزیابی شوند، برای ارزیابی عملکرد استانداران هنوز کمی زود است.»

 در ادامه انتخاب استانداران استان ها، هفته گذشته حسینعلی امیری به عنوان استاندار فارس معرفی شد. وی زاده شهرستان سنقر از شهرستان های استان کرمانشاه و فردی اصولگراست. امیری در سال های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ معاون امور مجلس رئیس جمهوری بود. همچنین قائم مقامی وزارت کشور در امور مجلس، سخنگوی وزارت کشور در سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ را در کارنامه خود گنجانده است. به گزارش اقتصادنیوز، از دیگر سوابق امیری می توان به قاضی دیوان عالی کشور اشاره کرد. امیری هر چند اهل استان فارس نیست اما در سیاهه فعالیت های دولتی اش، ریاست کل دادگستری استان فارس به چشم می خورد. بعد از این انتخاب برای استان فارس، چهره های اصلاح طلب بار دیگر ساز انتقاد کوک کردند و به جان وزارت کشور تاختند.

حاشیه یک استاندار نزدیک به جبهه پایداری

در ادامه انتخاب استانداران، مهدی جمالی نژاد نیز برای مدیریت دیار زاینده رود انتخاب شد. او زاده اصفهان است و در کارنامه خود معاونت عمرانی و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور، ریاست سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور از مهر ۹۷ تا ۱۴۰۱ ثبت کرده است. وی همچنین پیش از این، شهردار شهرهای اصفهان و یزد بود.

هنوز تنور حواشی انتقادات به انتخاب استانداران یزد و فارس سرد نشده بود که با انتخاب مهدی جمالی نژاد برای استان اصفهان، شعله این تنور زبانه کشید. چرا که مخالفان جمالی نژاد بر این باورند او از نزدیکان چهره پایداری است و با فشار این جبهه در استان اصفهان استاندار شده است. پیگیری های اقتصادنیوز حاکی از آن است که موج انتقادات به انتخاب سه استاندار فارس، یزد و اصفهان میان چهره های اصلاح طلب بیشتر بود و حتی ستادهای استانی پزشکیان نیز انتقاد را مطرح کرده بودند چرا در این زمینه با آنها همفکری نشده است.

انتخاب ۴ استاندار در واپسین روزهای مهرماه

روز گذشته نیز استانداران استان های تهران، لرستان، خوزستان و قم مشخص شدند. برای استان تهران محمدصادق معتمدیان، برای استان لرستان سید سعید شاهرخی، برای استان خوزستان محمدرضا موالی زاده و برای استان قم نیز اکبر بهنام جو تعیین شدند. به گزارش اقتصادنیوز، محمدصادق معتمدیان زاده استان کرمانشاه است و مدیریت ارشد دولتی وزارت اطلاعات در استان‌های آذربایجان غربی و ایلام همچنین استانداری خراسان جنوبی را در کارنامه کاری خود به ثبت رسانده‌ است. معتمدیان هم پیش از این سابقه استانداری داشت اما یکی از چهره های غیربومی برای استانداری پایتخت محسوب می شود.

از سوی دیگر، سید سعید شاهرخی، زاده خرم آباد و استاندار بومی استان لرستان است. شاهرخی در کارنامه خود استانداری همدان را نیز ثبت کرده است. از سوابق شغلی وی می توان به معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری قزوین، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری لرستان، سرپرست معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی استانداری لرستان، فرماندار نهاوند، فرماندار شهرستان اسدآباد، شهردار ملایر، شهردار تویسرکان، شهردار قروه همدان، معاون فرماندار کهگیلویه و بویراحمد، رئیس دبیرخانه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان لرستان، کارشناس مسئول شورای توسعه و برنامه‌ریزی استان لرستان و کارشناس مسئول امور شهری و شوراها استانداری لرستان اشاره کرد.

اسکندر مومنی همچنین روز گذشته سید محمدرضا موالی زاده را که زاده خرمشهر و از اقوام عرب است به عنوان استاندار خوزستان انتخاب کرد. او در دوران فعالیت انتخاباتی مسعود پزشکیان، در ستاد انتخاباتی او در خوزستان فعالیت می کرد. موالی زاده نماینده ادوار چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی برای مردم اهواز بود. به گزارش اقتصادنیوز، پس از هفت سال قطع روابط دیپلماتیک ایران و الجزایر، سرانجام سال ۱۳۷۹ در پی دیدار سید محمد خاتمی و عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس جمهوری وقت الجزیره، تصمیم به تبادل سفیر گرفتند و به پیشنهاد سید کمال خرازی وزیر امور خارجه، موالی زاده به سمت سفیر جمهوری اسلامی ایران در الجزایر منصوب شد.

اکبر بهنام جو روز گذشته به عنوان استاندار قم برگزیده شد. فردی که در دولت دوازدهم نیز به عنوان استاندار اردبیل فعالیت می کرد. اکبر بهنام جو با درخواست استاندار وقت گیلان به عنوان شهردار انزلی و پس از آن به عنوان مدیرکل دفتر شهر و روستای استانداری گیلان منصوب و سپس با حکم عباس آخوندی وزیر سابق راه و شهرسازی به عنوان رئیس مسکن و شهرسازی استان گیلان منصوب شد. وی در استان اردبیل نیز تقریباً هفت سال دارای مسئولیت بود و در سال ۱۳۷۸ با حکم وزیر کشور به عنوان معاون امور عمرانی استانداری منصوب و تا سال ۱۳۸۵ عهده‌دار این سمت بود.

محمدصادق معتمدیان زاده کرمانشاه است و در سیزدهم نیز در کسوت استاندار آذربایجان غربی و دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه فعالیت می کرد. به گزارش اقتصادنیوز، معتمدیان در دولت دوازدهم استانداری استان‌های خراسان رضوی و خراسان جنوبی را هم برعهده داشت. معتمدیان همچنین مدیریت ارشد دولتی وزارت اطلاعات در استان‌های آذربایجان غربی و ایلام را هم در کارنامه خود به ثبت رسانده است.

نظر اسکندر مومنی درباره انتخاب استاندارن

 اسکندر مومنی که برای معارفه مهدی جمالی نژاد استاندار اصفهان به این شهر سفر کرده بود، در روز معارفه با تأکید بر اینکه همه استانداران بر اساس شاخص‌های عمومی تعیین می‌شوند، افزود: «مهمترین شاخصه در ‌انتخاب استانداران، مردم‌داری، توانمندی و کارآمدی آنهاست. تاکنون همه استانداران به پیشنهاد وزیر کشور و تأیید رییس جمهور و هیأت دولت منصوب شده‌اند. رییس جمهور بر این باورند که با یک تفکر و گروه نمی‌توان کشور را اداره کرد زیرا ایران برای همه است و همگان بایستی دست به دست هم بدهند تا در پرتو وفاق ملی، کشور را بسازیم.»

حال باید دید تا انتخاب ۱۸ استاندار دیگر، کفه طیف اصلاح طلب بر اداره استان ها می چربد یا کف طیف اعتدال و مستقل. استان های مازندران، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، آذربایجان غربی، ایلام، کرمانشاه، مرکزی، کرمان، بوشهر، زنجان، گلستان، قزوین، اردبیل، سمنان و البرز در انتظار تصمیم اسکندر مومنی برای شناختن استانداران جدیدشان هستند.