آرامگاه احیاگر زبان فارسی در دزفول/+تصاویر

آرامگاه یعقوب لیث صفاری در استان خوزستان  در ۱۰ کیلومتری دزفول در روستای اسلام آباد واقع شده است.

“صبح خرد”؛ یعقوب، فرزند لیث، رویگری از اهالی سیستان بود که در جوانی همراه برادرانش علی و عمرو در عیاری‌ها شرکت می‌کرد. یعقوب از کودکی در سیستان داستان‌های مربوط به پهلوانی زال و سام نریمان را می‌شنید و این داستان‌ها در شکل‌گیری شخصیت او به‌عنوان یک عیار و پهلوان، اثرگذار بود. او به‌دلیل علاقه به جنگ و نظامی‌گری از جوانی چکش رویگری را به کناری نهاد و شمشیر جنگاوری را به دست گرفت.یعقوب عیار به‌دلیل علاقه به رزم و جنگاوری، چکش رویگری را کنار نهاد

خصلت پهلوانی یعقوب سبب می‌شد در حق فقرا تعدی نکند و همین از او چهره یک پهلوان محبوب رشید در نزد مردم را ساخته بود. یعقوب در آغاز به گروه‌های مطوعه که به‌طور داوطلبانه به جنگ می‌رفتند پیوست و چندی پس از آن به درهم بن ناصر که زرنگ را از دست عمال طاهریان درآورده بود گروید. او در جنگی که به فرماندهی درهم با خوارج درگرفت، شرکت کرد و عمار فرمانده خوارج را کشت و شهرت بیشتری کسب کرد.

با ورود اسلام به ایران، زبان عربی زبان رسمی حکومت‌های ایرانی-اسلامی شد و تا روی کار آمدن یعقوب لیث صفاری تداوم داشت. یعقوب لیث نخستین پادشاه ایرانی بود که بعد از ۲۰۰ سال که زبان عربی بر ایران سایه افکنده بود، آن را کنار زد و دستور داد زبان فارسی دری زبان رسمی کشور و دربار شود. پس از یعقوب با روی کار آمدن سامانیان، زبان رسمی در دربار آن‌ها تداوم یافت و به شکوفایی بیشتری رسید.یعقوب لیث زبان پارسی را جایگزین زبان عربی کرد تا فرهنگ ایرانی را بازگرداند

یعقوب دستور داد که هیچ کسی حق ندارد در سرزمین تحت تسلط او، به زبان عربی سخن بگوید. مورخان دراین‌باره اشاره کرده‌اند که وقتی یکی از شاعران شعری در مدح یعقوب لیث به زبان عربی سرود و برای او خواند، یعقوب به او گفت:

چرا به زبان پارسی شعر نگویی؟ چیزی را که من اندر نیابم نباید گفت.

آرامگاه یعقوب لیث صفاری یکی از جاهای تاریخی و دیدنی استان خوزستان در شهرستان  دزفول است. یعقوب لیث صفاری بنیانگذار سلسله صفاریان در سیستان بود.
وی سرزمین هایی را که اکنون در ایران و افغانستان است و همچنین مناطقی از پاکستان غربی را اداره کرد. در فرهنگ عامه ایران، یعقوب رابین هود محسوب می شود، زیرا طبق افسانه ها او از ثروتمندان سرقت می کرد و به فقرا کمک می کرد. یعقوب لیث صفاری نخستین بار ۲۰۰ سال پس از ورود اسلام به ایران، زبان پارسی را به عنوان زبان رسمی ایرانی اعلام کرد. مجسمه یعقوب لیث صفاری در ورودی شهر نصب شده است و یکی از شاهکار های مجسمه سازی به شمار می رود.

ارزش تاریخی و معماری بی نظیر این بنای زیبا سبب جذب توریست ها و گردشگران بسیاری شده است.
این بنای تاریخی با شکوه به علت اهمیت فراوان در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۲۵۵۰ به ثبت رسیده است و یکی از آثار تاریخی خوزستان به شمار می رود.

تاریخچه آرامگاه یعقوب لیث صفاری

قدمت این بقعه تاریخی به دوران سلجوقی تا قاجار می رسد. مردم محلی اظهار داشته اند که در حدود چند دهه پیش، کتیبه ای با خط عربی بر روی دیوار گنبد وجود داشت و نام یعقوب لیث به طور واضح بر روی آن نوشته شده بود.

معماری آرامگاه یعقوب لیث صفاری

این سازه شامل درگاه ورودی، اتاق انتظار، محوطه شبانه مسجد و مقبره است. ورودی اصلی با ستون های باستانی ساخته شده از آجرهای ضخیم پرچم گذاری شده است. منطقه شبانه مستطیل است و در ورودی این راهرو بقعه قرار گرفته است که دارای سقف منحنی به سبک رومی است. قسمت بالای درب، در دوره ایلخانی گچ کاری شده است. بنای اصلی از سنگ ساخته شده است. گنبد مخروطی بسیار بزرگ آرامگاه یعقوب لیث از دور دندانه ای شکل دیده می شود که از خشت خام، ملات، گچ و خاک ساخته شده است. این آرامگاه چندین بار مرمت شده است و چنان چه روایت شده است پیمانکاری که بار اول مسئولیت مرمت بنا را بر عهده گرفته به دلیل نا بلد بودن باعث تخریب دیوار ضلع جنوبی آرامگاه شده است. این دیوار پس از مرمت با مصالح سنتی جنبه تاریخی خود را از دست داد و تفاوت آن با سایر قسمت های بنا کاملا مشخص است.